Η ιρανική πλευρά έχει εκφράσει την ετοιμότητά της να καλύψει τις ανάγκες διαμετακόμισης οκτώ μεσογείων χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Αρμενίας. Οκτώ από τις 32 μεσόγειες αναπτυσσόμενες χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Αρμενίας, του Αζερμπαϊτζάν, του Καζακστάν, του Κιργιστάν, του Τατζικιστάν, του Τουρκμενιστάν, του Ουζμπεκιστάν και του Αφγανιστάν, έχουν στενές διμερείς και πολυμερείς σχέσεις διαμετακόμισης με το Ιράν.
Σύμφωνα με τον συνομιλητή του «Radiolur», Αρμέν Μανβελιάν, ειδικό σε θέματα ενεργειακής γεωπολιτικής και διεθνούς ασφάλειας, η ετοιμότητα του Ιράν θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο του τουρκο-ιρανικού ανταγωνισμού: στο πλαίσιο των παγκόσμιων γεωπολιτικών αλλαγών, η χώρα αυτή προσπαθεί να αναπροσαρμοστεί με ικανό τρόπο.
Η Αρμενία δεν έχει πρόσβαση στη θάλασσα τα τελευταία 30 χρόνια, επειδή η Τουρκία, η οποία θα μπορούσε να παράσχει στην Αρμενία πρόσβαση στη Μαύρη και στη Μεσόγειο Θάλασσα, έκλεισε τα σύνορα, στερώντας ουσιαστικά την Αρμενία από τα δικαιώματα που ορίζονται από τις συμβάσεις του ΟΗΕ.
Τι θα αλλάξει η εφαρμογή της προσφοράς του Ιράν για την κάλυψη των διαμετακομιστικών αναγκών 8 περιφραγμένων χωρών στη μορφή της περιφερειακής συνεργασίας;
Σύμφωνα με τον συνομιλητή του «Radiolur», η δήλωση της ιρανικής πλευράς έχει και οικονομική και σαφή πολιτική συνιστώσα. «Έτσι το Ιράν, επιδεικνύοντας καλή θέληση, εξασφαλίζει την έξοδο των οκτώ αναφερόμενων χωρών στη «μεγάλη θάλασσα». Μεταξύ των χωρών της περιοχής, το Ουζμπεκιστάν βρίσκεται στην πιο ευάλωτη θέση, η χώρα αυτή είναι διπλά περιφραγμένη, επειδή όλα τα γειτονικά κράτη του Ουζμπεκιστάν είναι μεσόγειες χώρες, επομένως, σε αυτό το πλαίσιο, η δυνατότητα αξιοποίησης μιας τέτοιας προσφοράς από το Ιράν είναι σημαντική.
Μιλώντας για την εμπορικο-οικονομική συνιστώσα, ο Αρμέν Μανβελιάν, ειδικός σε θέματα ενεργειακής γεωπολιτικής και διεθνούς ασφάλειας, αναφέρει το τίμημα της πρόσβασης στη θάλασσα και λέει ότι έχει επίσης μεγάλη σημασία. Εάν καθοριστεί μια προσιτή τιμή, πολλοί θα επωφεληθούν από την προσφορά της ιρανικής πλευράς, πιστεύει ο ειδικός.
Τι μπορεί να κερδίσει η Αρμενία;
«Η Αρμενία οργανώνει τον κύριο εμπορικό της κύκλο εργασιών με τη Ρωσία και εν μέρει με την ΕΕ. Για να μπορέσει η αρμενική πλευρά να εκμεταλλευτεί και αυτή την κατεύθυνση, πρέπει να παίξουμε ενεργό ρόλο στις αγορές της Ινδίας και της Κίνας. Αυτή τη στιγμή η Αρμενία χρησιμοποιεί μόνο τον γεωργιανό δρόμο, η Γεωργία είναι η μόνη χώρα που μας δίνει πρόσβαση στη θάλασσα και μας δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούμε λιμάνια. Προκειμένου να χρησιμοποιηθούν οι σιδηρόδρομοι που πηγαίνουν προς το νότο, στον Περσικό Κόλπο, είναι απαραίτητο να επιλυθούν ορισμένα υλικοτεχνικά προβλήματα, ιδίως να ολοκληρωθεί η κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Βορρά-Νότου, μετά την οποία θα είναι δυνατή η αποστολή των εμπορευμάτων στις ασιατικές αγορές». Σύμφωνα με τον Αρμέν Μανβελιάν, εάν αυτά τα προβλήματα επιλυθούν σε κρατικό επίπεδο, η αρμενική πλευρά θα έχει απτά οφέλη.
Τι ορίζουν οι διεθνείς συμβάσεις;
Για πρώτη φορά, το ζήτημα των μεσόγειων κρατών αντικατοπτρίστηκε σοβαρά στη Σύμβαση για το Διαμετακομιστικό Εμπόριο των Ενδοηπειρωτικών Κρατών που υπογράφηκε στη Νέα Υόρκη το 1965. Μέχρι σήμερα, πολλές συμφωνίες και έγγραφα για το θέμα έχουν εγκριθεί από μια σειρά διεθνών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών, του ΟΑΣΕ και του ΠΟΥ. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες συμβάσεις και τα ψηφίσματα που εγκρίθηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη σε διάφορα χρόνια, τα ηπειρωτικά κράτη, ως πλήρως υποκείμενα του διεθνούς δικαίου, έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν όλους τους χώρους και τους πόρους που σχετίζονται με τον Παγκόσμιο Ωκεανό, για τους οποίους υπάρχουν καθορισμένες νομικές βάσεις.
