Η καταστροφή της αρμενικής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς στο Μπακού, το Ναχιτσεβάν, το Γκαντζάκ και άλλους οικισμούς του Πεδινού Καραμπάχ ξεκίνησε από την ΣΣΔ του Αζερμπαϊτζάν τη δεκαετία του 1960. Ο γλύπτης Αρτούρ Γκεβοργκιάν, ιδρυτής και διευθυντής του μουσείου «Εθνικό Πάρκο Γλυπτικής» και ιδρυτής της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Υπερασπιστής της Πολιτιστικής Κληρονομιάς των Αρμενικών Υψίπεδων», είπε σχετικά σε συνομιλία με το Sputnik Αρμενία .
«Σε αντίθεση με την προηγούμενη περίοδο, κατά τη διάρκεια του πολέμου του 2020, όταν οι Αζέροι στρατιώτες είχαν smartphone στα χέρια τους, κινηματογράφησαν τον βανδαλισμό τους και το δημοσίευσαν στο Διαδίκτυο. Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν, συνειδητοποιώντας ότι ασχολείται με εκκρεμή γεγονότα που τιμωρούνται ποινικά από τα δικαστήρια του διεθνούς δικαίου, το απαγόρευσε αμέσως. Όμως, ανεξάρτητα από αυτό, σήμερα υπάρχει και η δυνατότητα διαστημικών γυρισμάτων, με τα οποία μπορείς να δεις τι συμβαίνει σε οποιοδήποτε σημείο», λέει ο γλύπτης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τη διάρκεια του πολέμου 44 ημερών το 2020 και πριν από αυτόν, 250 ή περισσότερα μνημεία της αρμενικής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς καταστράφηκαν στο Αρτσάχ και τις γειτονικές περιοχές, τα περισσότερα από τα οποία ήταν μνημεία για τα θύματα του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου και μετά τον πόλεμο, οι Αζέροι κατέστρεφαν 3-4 μνημεία και σταυρόπετρες κάθε εβδομάδα.
Μετά το 2020, μέχρι τώρα, οι Αζέροι έχουν καταστρέψει περισσότερα από 570 δείγματα της αρμενικής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. «Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει εβδομάδα που να μην καταγράφονται τέτοια εγκλήματα. Το μόνο που μας μένει σήμερα είναι να συλλέξουμε αυτά τα στοιχεία και να τα παρουσιάσουμε στα διεθνή δικαστήρια. Να θέσουμε αυτά τα ζητήματα σε όλες τις διεθνείς δομές, όχι μόνο να ειδοποιήσουμε τη ρωσική πλευρά, αλλά και τη διεθνή κοινότητα γενικότερα, απαιτώντας να ασκηθεί πίεση», είπε ο Γκεβοργκιάν.
Υπενθυμίζεται ότι την εκπρόσωπο του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, ρώτησαν σχετικά με την καταστροφή των μνημείων των σοβιετικών ηρώων στο Αρτσάχ στη συνέντευξη Τύπου της 28ης Αυγούστου. Η Ζαχάροβα είπε ότι η Ρωσία συζητά τακτικά το θέμα της διατήρησης των μνημείων αφιερωμένων στο Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο τόσο με το Μπακού όσο και με το Ερεβάν.
