“Πλήγμα στην ειρηνευτική διαδικασία”, έτσι αξιολόγησε ο πρωθυπουργός Νικολ Πασινιάν τις δηλώσεις του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν στις αρχές του έτους σε συνέντευξή του στη βρετανική εφημερίδα The Telegraph.
Σύμφωνα με τον Πασινιάν, η διαδικασία ξεκίνησε με την εθνοκάθαρση που πραγματοποιήθηκε στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, την άρνηση των συναντήσεων στη Γρανάδα, τις Βρυξέλλες και τις επακόλουθες συναντήσεις.
“Η αρχιτεκτονική και οι αρχές της συνθήκης ειρήνης μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν έχουν συμφωνηθεί και στα τέλη του περασμένου έτους έμοιαζε ότι ήμασταν πολύ κοντά στο να συμφωνήσουμε στο κείμενο της τελικής συνθήκης”, δήλωσε ο Πασινιάν. Аλλά από την αρχή το Αζερμπαϊτζάν αρνήθηκε τρεις φορές να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις με διαφορετικές μορφές, μετά τις οποίες ορίστηκαν προεδρικές εκλογές στο Αζερμπαϊτζάν.
“Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι αρχές της ειρήνης μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν έχουν συμφωνηθεί σε τρεις διεθνείς μορφές. Η πρώτη πραγματοποιήθηκε το 2022. Στις 6 Οκτωβρίου, κατά τη διάρκεια της τετραμερούς συνάντησης που πραγματοποιήθηκε στην Πράγα, στην οποία συμμετείχαν ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σαρλ Μισέλ, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ και εγώ, και εμείς, μετά από μακρές συζητήσεις Το 1991, υιοθετήσαμε μια κοινή δήλωση, η οποία καθόρισε την ακόλουθη αρχή: Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν αναγνωρίζουν αμοιβαία την εδαφική ακεραιότητα мε βάση τη Διακήρυξη της Άλμα-Άτα”, δήλωσε ο Πασινιάν, διευκρινίζοντας ότι η Διακήρυξη της Άλμα-Άτα, την οποία υπέγραψαν 12 δημοκρατίες που αποτελούσαν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, κατέγραψαν με αυτό, ότι η πρώην, η Σοβιετική Ένωση, παύει να υπάρχει και οι δημοκρατίες αυτές, που γίνονται κυρίαρχα κράτη, αναγνωρίζουν η μία την εδαφική ακεραιότητα, το απαραβίαστο των συνόρων και την κυριαρχία της άλλης. Έτσι, με τη Διακήρυξη της Άλμα-Άτα, τα υφιστάμενα διοικητικά σύνορα μεταξύ των δημοκρατιών της Σοβιετικής Ένωσης γίνονται κρατικά σύνορα.
“Γιατί το λέω αυτό, γιατί στη Διακήρυξη της Άλμα-Άτα αναφέρεται ότι οι δημοκρατίες αυτές αναγνωρίζουν τα υφιστάμενα σύνορα, δηλαδή, όποια σύνορα υπήρχαν εκείνη την εποχή, αναγνωρίζουν το απαραβίαστο αυτών των συνόρων. Και φυσικά, υπάρχει μια πολύ σημαντική απόχρωση που θέλω να τονίσω εδώ. Η Διακήρυξη της Άλμα-Άτα και τα σχετικά πακέτα επικυρώθηκαν από το Κοινοβούλιο της Αρμενίας το 1992 και στη συνέχεια από το Κοινοβούλιο του Αζερμπαϊτζάν. Μετά την υπογραφή και την επικύρωση έλαβαν χώρα πολλά γεγονότα, αλλά σε αυτό το πλαίσιο είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι στις 6 Οκτωβρίου στην Πράγα, παρουσία του Προέδρου της Γαλλίας και των Προέδρων του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, στην πραγματικότητα μετά από όλα αυτά τα γεγονότα επιβεβαίωσαν ότι η εδαφική ακεραιότητα του άλλου αναγνωρίζεται στη βάση της Διακήρυξης της Άλμα-Άτα”, παρουσίασε ο Πρωθυπουργός της RA.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το δεύτερο σημαντικό σημείο είναι ότι η Διακήρυξη της Άλμα-Άτα θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση για την οριοθέτηση και τον καθορισμό των συνόρων μεταξύ των δύο χωρών. Πρόκειται επίσης για μια πολύ σημαντική αρχή, η οποία στο πλαίσιο αυτό σημαίνει ότι κατά τη διαδικασία οριοθέτησης μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν δεν θα πρέπει να δημιουργηθούν σύνορα, αλλά τα σύνορα που επιβεβαιώνονται και επαναβεβαιώνονται από τη Διακήρυξη της Άλμα-Άτα θα πρέπει να εκφραστούν σε χάρτες.
Σύμφωνα με τον Πασινιάν, η πρώτη θεμελιώδης συμφωνία επιτεύχθηκε στην Πράγα, ενώ στις 30 Οκτωβρίου ακολούθησε η υπογραφή τριμερούς δήλωσης από τον Πρόεδρο της Ρωσίας, τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν και τον ίδιο, στην οποία η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν αναγνώρισαν με γραπτή δήλωση ότι αναγνωρίζουν αμοιβαία την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία και δηλώνουν ότι θα επιλύσουν όλα τα ζητήματα μέσω διαπραγματεύσεων.
Ερωτηθείς από τον διεθνή ανταποκριτή της The Telegraph, Roland Oliphant, αν η Αρμενία είναι έτοιμη να ακολουθήσει τον δρόμο της ΕΕ, ο Αρμένιος πρωθυπουργός είπε:
“Η Δημοκρατία της Αρμενίας είναι έτοιμη να είναι τόσο κοντά στην ΕΕ όσο η ΕΕ πιστεύει ότι μπορεί να είναι”.
