Τα ΜΜΕ του Αζερμπαϊτζάν ανέφεραν πρόσφατα ότι η περίοδος κράτησης των παράνομα κρατουμένων πρώην προέδρων και άλλων στρατιωτικών και κρατικών αξιωματούχων του Ναγκόρνο Καραμπάχ παρατάθηκε για άλλους τέσσερις μήνες. Το NEWS.am μίλησε με την δικηγόρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Σιρανούς Σαχακιάν, που υπερασπίζεται τα συμφέροντα των Αρμενίων αιχμαλώτων πολέμου στο ΕΔΑΔ.
– Ποιος είναι ο λόγος μιας τέτοιας απόφασης, κατά τη γνώμη σας;
– Η απόφαση ήταν προβλέψιμη, επειδή το δικαστικό σύστημα στο Αζερμπαϊτζάν δεν ανταποκρίνεται ανεξάρτητα σε υποθέσεις που αφορούν Αρμένιους. Οι πρώην υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του Ναγκόρνο Καραμπάχ που κρατούνται παράνομα στο Μπακού είναι πολιτικοί κρατούμενοι και τιμωρούνται για τις θέσεις και τις νόμιμες δραστηριότητές τους. Στην περίπτωση του Ρουμπέν Βαρντανιάν, η κράτηση σχετίζεται επίσης με την ανθρωπιστική και φιλανθρωπική του δράση.
Ακριβώς όπως στην περίπτωση των αιχμαλώτων πολέμου, απεστάλησαν πλαστές κατηγορίες στα δικαστήρια και τα τελευταία τις επικύρωσαν, διότι καθιστούν όργανα επικύρωσης αποφάσεων της εκτελεστικής εξουσίας. Έτσι, αναπόφευκτα, προβλέπονται παρόμοιες δίκες για αυτά τα οκτώ πρόσωπα, δεδομένου ότι η διεθνής προσοχή θα είναι μεγαλύτερη στην περίπτωσή τους. Και αφού οι υποθέσεις αυτές στερούνται στοιχείων και αποδείξεων, η κράτηση παρατείνεται για άλλους τέσσερις μήνες προκειμένου να έχει χρόνο να λειτουργήσει το εργοστάσιο πλαστογραφίας.
Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι το στάδιο αυτό συμπίπτει με την προεκλογική περίοδο στο Αζερμπαϊτζάν και ίσως δεν θεώρησαν σκόπιμο να γίνουν δίκες αυτή την περίοδο. Οι υποθέσεις χρησιμοποιούνται τώρα για προπαγανδιστικούς σκοπούς και ένα ζωντανό παράδειγμα αυτού ήταν η παράνομη διανομή φωτογραφιών των συμπατριωτών μας πρόσφατα με παραβιάσεις της προστασίας των προσωπικών δεδομένων τους. Αντίθετα, δεν καλύπτεται με κανέναν τρόπο η πραγματική τους κατάσταση, δεν υπάρχει σωστή δημόσια λογοδοσία, κάτι που συνεπάγεται τη διασφάλιση της πρόσβασης ανεξάρτητων φορέων σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, με προθεσμία κ.λπ.
– Πώς ερμηνεύετε το γεγονός ότι αρχικά ανακοινώθηκε για την παράταση του περιοριστικού μέτρου του Ρουμπέν Βαρντανιάν και στη συνέχεια των υπόλοιπων επτά; Βλέπετε κάποια τάση εδώ;
– Πρώτον, νομίζω ότι προσπαθούν να διατηρήσουν το χρονικό της σύλληψης, γιατί ο Ρουμπέν Βαρντανιάν ήταν ο πρώτος που συνελήφθη και η περίοδος του περιοριστικού του διατάγματος επρόκειτο να λήξει λίγες μέρες νωρίτερα.
Δεύτερον, μάλλον, ότι ο Βαρντανιάν είναι πιο διάσημος. Με αυτόν τον τρόπο, προσπάθησαν να δώσουν μεγαλύτερη εστίαση στο θέμα, να αποκομίσουν μεγαλύτερα πολιτικά οφέλη και επίσης, γιατί όχι, να ασκήσουν πίεση σε ολόκληρη την αρμενική κοινότητα, επειδή ο Βαρντανιάν είναι διάσημος όχι μόνο στην Αρμενία, αλλά και στη Διασπορά.
– Δηλαδή το Αζερμπαϊτζάν παρατείνει ανεμπόδιστα την περίοδο κράτησης των παράνομα αιχμαλωτισμένων πολιτών της Αρμενίας και δεν υπάρχει κανένας μοχλός για να αντιταχθεί σε αυτό. Τι πρέπει να κάνει η Αρμενία και η διεθνής κοινότητα σε αυτή την περίπτωση; Τι πρέπει να γίνει για να επιστήσει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας σε αυτές τις κατάφωρες παραβιάσεις των διεθνών κανόνων από το Αζερμπαϊτζάν;
– Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι έχουμε να κάνουμε με ένα αυταρχικό καθεστώς, όπου δεν υπάρχει δικαστικό σύστημα, επομένως, δεν μπορούμε εύλογα να περιμένουμε ότι το δικαστικό σύστημα θα αντισταθμίσει τις παρανομίες της εκτελεστικής εξουσίας. Από αυτή την άποψη, δυστυχώς, δεν υπάρχουν αντίμετρα στο Αζερμπαϊτζάν, οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων είναι μεγάλης κλίμακας εδώ, οι δημοκρατικές αξίες αγνοούνται και αυτό φάνηκε επίσης στις σχέσεις μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και των ευρωπαϊκών δομών, που οδήγησαν ακόμη και στον τερματισμό των εξουσιών της αντιπροσωπείας του Αζερμπαϊτζάν στην ΚΣΣΕ. Αυτό επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχουν μηχανισμοί για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αυτή τη χώρα. Βλέπουμε πώς ακόμη και ο υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων νομιμοποιεί αυτές τις παραβιάσεις.
Ο κύριος τρόπος παραμένει η διεθνής προσοχή. Ορισμένα προβλήματα επιλύθηκαν επιμέρους μέσω του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Η διεθνής κοινότητα, ωστόσο, θα πρέπει να εντείνει την πολιτική της πίεση για να αναγκάσει το Αζερμπαϊτζάν να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η Δημοκρατία της Αρμενίας, ως φορέας που εφαρμόζει τη διπλωματία και την εξωτερική πολιτική, πρέπει να επιτελεί εντατικό διπλωματικό έργο. Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι επίσης σημαντικές εδώ, οι οποίες τεκμηριώνοντας, καταγράφοντας και παρουσιάζοντας τις παραβιάσεις σε διεθνείς οργανισμούς, θα απαιτήσουν αφενός η αντίδραση να είναι γρήγορη και αυστηρή και αφετέρου οι διεθνείς οργανισμοί να χρησιμοποιούν όλα τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους, συμπεριλαμβανομένων των εργαλείων κυρώσεων, γιατί τα εργαλεία ήπιας ισχύος είναι άχρηστα στην περίπτωση του αυταρχικού Αζερμπαϊτζάν.
