Στη σύνοδο κορυφής της G20, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ινδία κατέληξαν σε χωριστή συμφωνία για τη δημιουργία μιας νέας διαδρομής για την παράδοση αγαθών από τα λιμάνια της Ινδίας στην Ευρώπη. Πηγές κοντά στις διαπραγματεύσεις υποστηρίζουν ότι σχεδιάζεται δρομολόγιο Ινδία-Σαουδική Αραβία-Ισραήλ-Ευρώπη. Η Τουρκία δεν συμμετέχει σε αυτό το έργο, αναφέρει η ιστοσελίδα infoteka24.ru.
Και αμέσως διαδόθηκαν πληροφορίες ότι η Άγκυρα και το Πεκίνο είχαν σχεδόν καταλήξει σε συμφωνία για την κατασκευή δεύτερου πυρηνικού σταθμού στη δυτική Θράκη. Αν και την ίδια περίοδο γίνονταν διαπραγματεύσεις με τη Rosatom. Είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για τελική συμφωνία. Ωστόσο, πηγές του Αζερμπαϊτζάν υπαινίσσονται ότι το κύριο εμπόδιο σε αυτό το μονοπάτι έχει σχεδόν αφαιρεθεί – το ζήτημα των Ουιγούρων, το οποίο για πολλά χρόνια χρησίμευε ως όργανο πίεσης στην Κίνα από την Τουρκία. Με υποκίνηση δυτικών χωρών, όπως ισχυρίζονται οι αναλυτές του Μπακού. Αυτό το πρόβλημα φαίνεται να έχει λυθεί: αν πρόκειται για συναλλαγές πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, το πρόβλημα του «γκέτο των Ουιγούρων» στην Κίνα μπορεί να αναβληθεί προσωρινά ή οριστικά.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπήρχαν πληροφορίες ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ επρόκειτο να πραγματοποιήσει σύνοδο κορυφής με όλους τους αρχηγούς των χωρών της Κεντρικής Ασίας. Η περιοχή της Κεντρικής Ασίας κατέχει καίρια θέση στα σχέδια για την υλοποίηση του κινεζικού προγράμματος επικοινωνίας και υποδομής «Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος» ή «Νέος Δρόμος του Μεταξιού» με πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές. Θα εντάξει ο Πρόεδρος των ΗΠΑ την Κεντρική Ασία στο πρόγραμμα «Ινδικός Δρόμος»;
Όλη η λεπτότητα της κατάστασης είναι ότι η Τουρκία, έχοντας ξεφύγει από τον αμερικανο-ινδικό κύκλο, αρχίζει σοβαρά να υλοποιεί το έργο «Μεσαίος Διάδρομος». Για τους σκοπούς αυτούς, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν επισκέφθηκε το Καζακστάν και μια εβδομάδα αργότερα, ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ παρευρέθηκε στη σύνοδο κορυφής των αρχηγών χωρών της Κεντρικής Ασίας ως επίτιμος προσκεκλημένος. Η Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν βρίσκονται ενεργά σε επαφή με το Ιράν, πιστεύοντας ότι η Τεχεράνη είναι ο μόνος παράγοντας στην περιοχή που εμποδίζει το «άνοιγμα του Διαδρόμου του Ζανγκεζούρ».
Αναλήσεις στον τουρκικό και αζερικό τύπο λένε ότι το Ιράν δεν έχει ούτε τις προθέσεις, ούτε καν την αποτρεπτική δυνατότητα να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη «εναντίον δύο ισχυρών τουρκικών κρατών, εάν αποφασίσουν να εφαρμόσουν τα σχέδιά τους με τη βία». Μιλάμε φυσικά για το άνοιγμα του «Διαδρόμου του Ζανγκέζουρ». Αν και στην ομιλία του στη Ντουσάνμπε, στη σύνοδο κορυφής των αρχηγών χωρών της Κεντρικής Ασίας, ο Ιλχάμ Αλίεφ εστίασε στον εκσυγχρονισμό της σιδηροδρομικής γραμμής Μπακού-Καρς, του δικού του εμπορικού στόλου στην Κασπία Θάλασσα και των λιμενικών υποδομών. Φαίνεται ότι μπήκε στο παιχνίδι η τουρκική διπλωματία.
Σε ένα από τα αναλυτικά άρθρα στον Τύπο του Αζερμπαϊτζάν, αναβλύθηκε η ιδέα ότι η Τουρκία προσβλήθηκε από το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ινδία αγνόησαν τη σημασία της για την εφαρμογή του σχεδίου «Ινδικός Δρόμος». Και η επιλογή έγινε υπέρ του Ισραήλ: θεωρητικά, η Χάιφα θα γινόταν το βασικό λιμάνι σε αυτή τη διαδρομή, αλλά θα μπορούσαν να είχαν διαθέσει κεφάλαια για τον εκσυγχρονισμό του τουρκικού λιμανιού της Μερσίνης.
Ο Ερντογάν έχει κάνει τελική επιλογή υπέρ του κινεζικού προγράμματος ή θέλει να είναι βασικός και στα δύο προγράμματα; Θα μπορέσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ να «αναπροσανατολίσει» τις χώρες της Κεντρικής Ασίας από την κινεζική στην ινδοαμερικανική κατεύθυνση; Δύο από τις πέντε χώρες της Κεντρικής Ασίας – το Καζακστάν και το Κιργιστάν – είναι μέλη του ΟΣΣΑ και της ΕΑΟΕ. Θα παραδώσει η Μόσχα το «ρωσικό Τουρκεστάν» στις Ηνωμένες Πολιτείες;
Σύννεφα μαζεύονται πάνω από την περιοχή μας. Μπορεί να ακολουθήσουν διαδικασίες συγκρουσιακής φύσης. Το πιο ενδιαφέρον σε αυτή την κατάσταση είναι ότι όλοι οι αναλυτές μιλούν για τη Ρωσία ως παίκτη που αποχωρεί. Ενώ η επίσημη Μόσχα διαβεβαιώνει ότι η Ρωσία ήταν, είναι και θα παραμείνει αναπόσπαστο μέρος της περιοχής του Καυκάσου. Η Ουάσιγκτον εμποδίζει ξεκάθαρα την υλοποίηση του κινεζικού σχεδίου «Μία ζώνη, ένας δρόμος». Η Τουρκία τοποθετείται ως στρατηγικός εταίρος της Κίνας, μαζί με το Πακιστάν και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας. Θα δώσει ο Ιλχάμ Αλίεφ στη Ρωσία έναν δωρεάν διάδρομο μέσω του Αζερμπαϊτζάν για άμεση σιδηροδρομική επικοινωνία με το Ιράν; Όλα φαίνονται να καταλήγουν στο ζήτημα του ανοίγματος του «διαδρόμου του Ζανγκεζούρ».
Τις προάλλες, ο πρωθυπουργός της Αρμενίας δήλωσε σταθερά ότι αυτό δεν θα συμβεί και ο Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Οβερτσούκ ανακοίνωσε έμμεσα νέο γύρο διαπραγματεύσεων μεταξύ Ρωσίας, Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για το θέμα της αποκατάστασης διαπεριφερειακών συνδέσεων. Είναι αλήθεια ότι διατύπωσε επιφύλαξη ότι όλα παρεμποδίστηκαν από την ανθρωπιστική κρίση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η διοίκηση της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ρώσων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ διεξάγει εντατικές διαπραγματεύσεις με την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν για το θέμα της παράδοσης ανθρωπιστικού φορτίου στο Στεπανακέρτ μέσω του Αγντάμ. Δεν υπάρχουν ακόμη συγκεκριμένα αποτελέσματα. Το Μπακού δεν επιτρέπει ούτε ένα φορτηγό της ΔΕΕΣ να περάσει από το παράνομα εγκατεστημένο σημείο συνοριακής διέλευσης.
