Η ενασχόληση του Κρεμλίνου με την Ουκρανία το εμπόδισε να ανταγωνίζεται ή να χειραγωγεί τις συγκρούσεις αλλού. Μια τέτοια άποψη αναφέρθηκε στην ετήσια έκθεση «Freedom in the World – 2023», που δημοσιεύτηκε από την οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Freedom House.
Παρά τις ρωσικές εγγυήσεις ασφαλείας, το καθεστώς του Αζερμπαϊτζάν έχει εντείνει τη στρατιωτική επίθεση κατά της Αρμενίας, και τον Σεπτέμβριο σημειώθηκαν διασυνοριακοί πυροβολισμοί μεταξύ Τατζικιστάν και Κιργιστάν, με αποτέλεσμα περίπου 100 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.
Οι συγγραφείς επισημαίνουν τον ελεγχόμενο από τη Ρωσία Οργανισμό της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO) ως παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οι απολυταρχίες χρησιμοποιούν μια περιφερειακή οργάνωση για να υποστηρίξουν κατασταλτικά καθεστώτα. Τον Ιανουάριο 2022 ο ΟΣΣΑ έστειλε στρατεύματα για να προστατεύσει τις αρχές του Καζακστάν από μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που προκλήθηκαν από την απότομη αύξηση των τιμών των καυσίμων.
Ωστόσο, η αυταρχική συνεργασία υποκινείται από στενό προσωπικό συμφέρον και επικεντρώνεται σε ενέργειες χαμηλού κόστους, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να καταρρεύσει όταν οι προτεραιότητες των καθεστώτων αποκλίνουν ή αντιμετωπίζουν αποφασιστική δημοκρατική πίεση, σημειώνει η έκθεση. Η απάντηση του ΟΣΣΑ στα γεγονότα στο Καζακστάν έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την αδυναμία της οργάνωσης στην παροχή βοήθειας προς την Αρμενία (η οποία είναι η μόνη χώρα στον οργανισμό με το καθεστώς μιας “μερικώς ελεύθερης” χώρας, της οποίας το κυρίαρχο έδαφος έχει επανειλημμένα δεχθεί επίθεση από το γειτονικό Αζερμπαϊτζάν, επίσης πρώην μέρος της ΕΣΣΔ).
Οι άμαχοι Αρμένιοι κάτοικοι περιοχών που γειτνιάζουν με το Αζερμπαϊτζάν και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ εξακολουθούν να κινδυνεύουν από σωματική βία. Η έκθεση αναφέρει ότι τον Σεπτέμβριο του 2022, οι ένοπλες δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν εισήλθαν στο αρμενικό έδαφος. Ως αποτέλεσμα της κλιμάκωσης της συνεχιζόμενης στρατιωτικής σύγκρουσης, περισσότεροι από 200 Αρμένιοι στρατιώτες σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 293 τραυματίστηκαν. Τρεις άμαχοι σκοτώθηκαν και 20 στρατιώτες αιχμαλωτίστηκαν. Σημειώνεται ότι οι επίσημες αναφορές περιλαμβάνουν αξιόπιστα στοιχεία ότι τα στρατεύματα του Αζερμπαϊτζάν έχουν διαπράξει εγκλήματα πολέμου. Οι περιφέρειες Σιουνίκ, Γκεχαρκουνίκ και Βαγιότς Τζορ έγιναν στόχοι της επίθεσης, προκλήθηκαν σημαντικές ζημιές και χιλιάδες άμαχοι εκτοπίστηκαν. Τονίζεται ότι ενώ οι ενεργές στρατιωτικές επιχειρήσεις διήρκεσαν δύο ημέρες, η κατάπαυση του πυρός που ακολούθησε παραβιαζόταν τακτικά. Αναφέρεται επίσης ότι δεκάδες Αρμένιοι αιχμάλωτοι πολέμου παρέμειναν στην αιχμαλωσία του Αζερμπαϊτζάν το 2022. Σύμφωνα με αναφορές, κάποιοι βασανίστηκαν στο κέντρο κράτησης.
Στην ετήσια έκθεση «Freedom in the World», η Γεωργία έχει την υψηλότερη βαθμολογία μεταξύ των χωρών της περιοχής: 58 βαθμούς (μερικώς ελεύθερη). Οι βαθμολογίες της Γεωργίας δεν έχουν αλλάξει σε σχέση με πέρυσι. Το Αζερμπαϊτζάν, όπως και πέρυσι, συνεχίζει να θεωρείται μη ελεύθερη χώρα με 9 βαθμούς. Η Ρωσία κατατάχθηκε επίσης στις μη ελεύθερες χώρες με 16 βαθμούς (πέρυσι: 19 μονάδες). Η Ουκρανία έχασε 11 θέσεις και παραμένει μερικώς ελεύθερη χώρα με 50 βαθμούς.
Η Δημοκρατία του Αρτσάχ παρουσιάζεται επίσης στην έκθεση «Freedom in the World 2023» του Freedom House. Έλαβε 37 βαθμούς από τους 100 δυνατούς, κατατάσσοντας μεταξύ των μερικώς ελεύθερων χωρών.
Να υπενθυμίσουμε ότι το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο φέρεται να είναι έτοιμο να εγγυηθεί τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του λαού του Αρτσάχ, έλαβε μόνο 9 βαθμούς στους 100 και βρίσκεται στο κάτω μέρος της βαθμολογίας.
