Πρώτα προς τέσσερις και μετά και άλλες δύο κατευθύνσεις: οι αρμενικοί οικισμοί και οι μη στρατιωτικές υποδομές είναι επίσης στόχοι της στρατιωτικής επίθεσης που εξαπέλυσε το Αζερμπαϊτζάν κατά το κυρίαρχο έδαφος της Αρμενίας από τα μεσάνυχτα. Οι ειδικοί θεωρούν ότι αυτό δεν είναι τυχαίο: στην αρμενική πλευρά της γραμμής επαφής υπάρχει άμαχος πληθυσμός , ενώ στην πλευρά του Αζερμπαϊτζάν – όχι . Αυτή είναι μια ζώνη ασφαλείας για τον εχθρό και δημιουργεί δυσκολίες στην αρμενική πλευρά να αντεπιτεθεί. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η στόχευση του άμαχου πληθυσμού θα πρέπει να λάβει επαρκή αξιολόγηση στα διεθνή δικαστήρια.
Όχι πρόκληση, αλλά ξεκάθαρες στρατιωτικές ενέργειες με τη συμμετοχή της αεροπορίας, πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς και ειδικών δυνάμεων. Ο ειδικός για στρατιωτικά θέματα Καρέν Οβανισιάν πιστεύει ότι το να χαρακτηριστούν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις που ξεκίνησε το Αζερμπαϊτζάν τα μεσάνυχτα ως πρόκληση θα δημιουργήσει προβλήματα για τους αρμενικούς διπλωματικούς κύκλους.
«Πρέπει να δηλώσουμε ξεκάθαρα ότι το Αζερμπαϊτζάν προέβη σε στρατιωτική κλιμάκωση. Το Αζερμπαϊτζάν θέλει να πάρει ορισμένους οικισμούς υπό τον έλεγχό του πραγματοποιώντας έναν κεραυνοβόλο πόλεμο.
Από τα μεσάνυχτα το Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησε στρατιωτικές επιχειρήσεις προς τέσσερις κατευθύνσεις και στη συνέχεια σε άλλες δύο ή τρεις κατευθύνσεις, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός της Αρμενίας στο κοινοβούλιο. Η Ερευνητική Επιτροπή διευκρίνισε επίσης ότι στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας που κινήθηκε βάσει επιθετικής πράξης κατά του κυρίαρχου εδάφους της Δημοκρατίας της Αρμενίας εκ μέρους της στρατιωτικο-πολιτικής ηγεσίας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διαπιστώθηκε, ότι οι ένοπλες δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν, παραβιάζοντας κατάφωρα τις απαιτήσεις των Συμβάσεων της Γενεύης του 1949 και ορισμένων άλλων διεθνών εγγράφων, με τη χρήση πυροβολικού, όλμων, μη επανδρωμένων αεροσκαφών, στοχοποίησαν εσκεμμένα αστικές υποδομές στο βάθος και τον άμαχο πληθυσμό που δεν συμμετέχει άμεσα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Γιατί όμως ο εχθρός στόχευσε ιδιαίτερα αυτούς τους οικισμούς; Ο στρατιωτικός αναλυτής Καρέν Οβανισάν εξηγεί στο «Radiolur» ότι το Αζερμπαϊτζάν δεν έχει πληθυσμό στις περιοχές όπου ξεκίνησε η επίθεση. Πρώτα απ ‘όλα, αυτή η χώρα έχει δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας για τον εαυτό της και σε περίπτωση πιθανής αντεπίθεσης, δεν θα υποστεί απώλειες ή ζημιές στις υποδομές και στον άμαχο πληθυσμό. Σύμφωνα με την εκτίμηση του ειδικού, το Αζερμπαϊτζάν προσπαθεί να λύσει και άλλα προβλήματα επιτιθέμενο προς αυτές τις κατευθύνσεις.
«Το Αζερμπαϊτζάν θέλει επίσης να δείξει, ειδικά σε αυτές τις περιοχές, ότι μπορεί να ελέγξει τους ζωτικής σημασίας για την Αρμενία δρόμους μέσα σε λίγα μόνο λεπτά. Αυτό το κάνει όχι μόνο για να δείξει, αλλά και για να αποκτήσει εδαφικά πλεονεκτήματα. Επιπλέον, στόχος του Αζερμπαϊτζάν δεν είναι μόνο να κατακτήσει υψώματα, αλλά και να πάρει υπό τον έλεγχό του αρμενικούς οικισμούς, για παράδειγμα, στην περιοχή του Βαρντενίς. Έτσι, δημιουργεί και μια ζώνη ασφαλείας για το αρκετά ευάλωτο Καρβατσάρ».
Σύμφωνα με την εκτίμηση του στρατιωτικού αναλυτή, η αρμενική πλευρά συχνά δεν προβαίνει επαξίως σε κατάλληλα βήματα, επειδή στο παρασκήνιο, στο στόχαστρο του Αζερμπαϊτζάν βρίσκονται ο άμαχος πληθυσμός και οι υποδομές. Ο πρώην υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Αρμάν Τατογιάν τόνισε σε ανάρτησή του στο Facebook ότι οι επιθέσεις σε αρμενικούς οικισμούς προέρχονται επίσης από τις περιοχές και τους δρόμους του Σιουνίκ και του Γκεχαρκουνίκ, όπου οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν αναπτύχθηκαν παράνομα από τον Μάιο του 2021. Την ίδια άποψη έχει και ο στρατιωτικός αναλυτής Καρέν Οβανισιάν.
Κατόπιν, αφού κατέλαβαν πολύ πιο ευνοϊκές θέσεις για τους εαυτούς τους και παρείχαν πολύ πιο ευνοϊκές συνθήκες για τους δρόμους στο παρασκήνιο, δεν ήταν πλέον δυνατό να μιλάμε για μηνύματα ασφαλείας ακόμη και δημιουργώντας μια ζώνη ασφαλείας».
Τα χωριά Σοτκ, Νοραμπάκ, Κουτ της περιοχής Γκεχαρκουνίκ δέχονται σφοδρές επιθέσεις, από σχολεία μέχρι σπίτια. Στο Σιουνίκ επίσης στοχοποιούνται κατοικημένοι οικισμοί, και το πιο αξιοσημείωτο ότι πυροβολούν προς την κατεύθυνση χωριών και του δρόμου Καπάν-Τσακατέν ακριβώς από τις αζερικές θέσεις που αναπτύχθηκαν παράνομα στην περιοχή του Σεβ Λιτς. Σύμφωνα με τον Αρμάν Τατογιάν, αυτές οι ένοπλες μονάδες αποτελούν ήδη πραγματική απειλή για τις ζωές και την ασφάλεια των ανθρώπων, των οικισμών και της χώρας. Υπάρχουν τραυματίες όχι μόνο μεταξύ των στρατιωτικών, αλλά και μεταξύ του άμαχου πληθυσμού. Το υπουργείο Υγείας αναφέρει τρεις άμαχους τραυματίες. Η κατάσταση της υγείας του ενός κρίνεται σοβαρή και των άλλων δύο ικανοποιητική.
Παραβίαση του διεθνούς και ανθρωπιστικού δικαίου – έτσι χαρακτηρίζει την κατάσταση ο ειδικός διεθνούς δικαίου Αρά Γαζαριάν. Ποια μέτρα πρέπει να λάβει η Αρμενία σε αυτή την περίπτωση;
«Η Αρμενία θα κάνει ό,τι έχει κάνει μέχρι τώρα: θα ολοκληρώσει την καταγγελία της, η οποία είναι στο ΕΔΑΔ, και θα ολοκληρώσει επίσης την καταγγελία, η οποία είναι στη Χάγη, στη δευτερεύουσα βάση, ότι η βάση όλων αυτών είναι η εθνοκάθαρση και το μίσος προς τους Αρμένιους. Τουλάχιστον αυτές οι δύο νομικές διαδικασίες, που ξεκίνησαν το 2020, θα συμπληρωθούν ή θα γίνει νέα καταγγελία».
Το Διαδίκτυο πλημμυρίζει από φωτογραφίες κατεστραμμένων σπιτιών και υποδομών. Το επιτελείο του υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Δημοκρατίας της Αρμενίας μαζεύει αποδεικτικά στοιχεία στόχευσης μη στρατιωτικών υποδομών κατά τη διάρκεια της επίθεσης εναντίον της Αρμενίας, η οποία ξεκίνησε εκ μέρους των ενόπλων δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν στις 13 Σεπτεμβρίου. Τα γεγονότα θα παρουσιαστούν σε οργανισμούς με διεθνή εντολή και σε άλλους φορείς.
