Με την πάροδο του χρόνου, η γεωπολιτική σημασία του Νοτίου Καυκάσου δεν θα αυξηθεί, αλλά μόνο θα μειωθεί. Ο ειδικός σε πολιτικά θέματα Αλεξάντερ Ισκανταριάν, διευθυντής του Ινστιτούτου του Καυκάσου, εξέφρασε παρόμοια άποψη στο ArmInfo.
«Η σημερινή γεωπολιτική σημασία του Νοτίου Καυκάσου οφείλεται στη γεωγραφική θέση της περιοχής που βρίσκεται μεταξύ Ρωσίας, Τουρκίας και Ιράν, της Μαύρης και της Κασπίας Θάλασσας, και διάφοροι δρόμοι διεθνούς σημασίας περνούν από το έδαφός του. Ένας άλλος λόγος προσοχής στην περιοχή μας είναι ο υπερκορεσμός ως προς τη στρατιωτικοποίηση. Επιπλέον, η Ουκρανία και, το κυριότερο, η Κίνα συμβάλλουν αναπόφευκτα και θα συμβάλουν στη μείωση της προσοχής στον Νότιο Καύκασο στο μέλλον», προβλέπει ο ειδικός.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι προοπτικές περαιτέρω διατήρησης της τρέχουσας κατάστασης στη διαδικασία διευθέτησης της κύριας περιφερειακής σύγκρουσης – της σύγκρουσης του Καραμπάχ – εξαρτώνται επίσης από τις παρορμήσεις μέσα και γύρω από την Ουκρανία. Επιπλέον, η Ουκρανία είναι μόνο μία από τις παραμέτρους που επιτρέπουν την πραγματοποίηση μιας τέτοιας πρόβλεψης. Στην ίδια περίπτωση της Αρμενίας, η έξοδος από το αδιέξοδο του Καραμπάχ μπορεί να γίνει το αποτέλεσμα της αποκατάστασης της υποκειμενικότητας του αρμενικού κρατισμού.
Είναι αρκετά δύσκολο για έναν πολιτολόγο να φανταστεί τη λύση του προβλήματος του Καραμπάχ ως αποτέλεσμα διπλωματικής δραστηριότητας στο εγγύς μέλλον. Απλώς, γιατί δεν είναι δυνατόν να γίνει εντός του Αζερμπαϊτζάν, διατηρώντας τα δικαιώματα των Αρμενίων του Αρτσάχ. Αυτό αποδείχτηκε ξεκάθαρα αφενός από τα αποτελέσματα του πολέμου των 44 ημερών, όταν δεν έμειναν Αρμένιοι στα κατεχόμενα εδάφη του Αρτσάχ. Αφετέρου, το να μιλάμε για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Αρτσάχ από το Αζερμπαϊτζάν δεν είναι επίσης πολύ ρεαλιστικό. Για αυτό ακριβώς το λόγο, σύμφωνα με τον Ισκανταριάν, υπάρχει ανάγκη να αναπτυχθούν νέοι τρόποι επίλυσης της σύγκρουσης.
«Λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές στα οράματα των ΗΠΑ και της Ρωσικής Ομοσπονδίας για τη διευθέτηση του προβλήματος του Καραμπάχ, αντιμετωπίζουμε κι εδώ ένα άλλο πρόβλημα. Επιπλέον, η νέα σύγκρουση μεταξύ Δύσης και Ρωσικής Ομοσπονδίας προκαλείται από την Ουκρανία και , κατ ‘αρχήν, δεν έχει καμία σχέση με τον Νότιο Καύκασο. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ δεν μπορεί να προκαλέσει σοβαρό ανταγωνισμό και, κατά συνέπεια, να αποτελέσει απειλή για τα συμφέροντα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Πρώτα απ ‘όλα, όπως λένε, λόγω της δικής της αδυναμίας να παρέχει ασφάλεια εδώ. Ωστόσο, η Ρωσική Ομοσπονδία, με τη σειρά της, δεν μπορεί να απωθήσει την ΕΕ από τον Νότιο Καύκασο. Εξ ου και η έλλειψη εναλλακτικής λύσης στην παράλληλη εργασία των εποικιστικών τους έργων», συνόψισε ο Ισκανταριάν.
