Μετά τον πόλεμο των 44 ημερών και την υπογραφή της τριμερούς δήλωσης της 9ης Νοεμβρίου, οι αρχές της Αρμενίας και της Τουρκίας προσπαθούν να δημιουργήσουν μηχανισμούς για την εξομάλυνση των σχέσεων, ειδικότερα, με τη μορφή «3 + 3» με τη συμμετοχή των χωρών του Νότιου Καυκάσου. (εκτός από τη Γεωργία), καθώς και της Ρωσίας, της Τουρκίας και το Ιράν και σε διμερή μορφή με τη συμμετοχή των ειδικών εκπροσώπων της Τουρκίας και της Αρμενίας. Αυτές οι πρωτοβουλίες προκαλούν σοβαρή ανησυχία και κριτική από την αρμενική κοινωνία, η οποία θεωρεί ότι αυτό αποτελεί απειλή για την ενίσχυση της θέσης της Άγκυρας εις βάρος των αρμενικών συμφερόντων.
Ο Ρώσος ειδικός Τουρκικών θεμάτων Βλαντιμίρ Αβάτκοφ σε συνέντευξη με τον ανταποκριτή της NEWS.am σημείωσε ότι η Τουρκία προσπαθεί να δημιουργήσει σχέσεις με την Αρμενία από το μηδέν, αλλά το συνδέει με το σχηματισμό σχέσεων μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν.
Υπάρχουν ορισμένες προκλήσεις τις οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν
Είναι ζητήματα συνόρων, διαδρόμου, εδαφών. Όσον αφορά το διάδρομο, είναι σαφές ότι η Τουρκία επιθυμεί να έχει πρόσβαση προς το Αζερμπαϊτζάν. Η Άγκυρα θέλει να επικοινωνήσει γρήγορα με την Μέση και τηνΚεντρική Ασία μέσω της Κασπίας και να πλησιάσει όσο το δυνατόν περισσότερο την Κίνα, επεκτείνοντας τη λειτουργία της διπλής καρέκλας όχι μόνο σε επίπεδο Ρωσίας-Δύσης, αλλά και σε επίπεδο Δύσης-Κίνας.
Αρμενία, Ρωσία και Αζερμπαϊτζάν
Στην περιοχή, στον τομέα του χερσαίου εμπορίου, υπάρχουν προβλήματα που σχετίζονται με τη σιδηροδρομική μεταφορά εμπορευμάτων από το Μπακού μέσω της Γεωργίας στην Τουρκία (λόγω των πολύπλοκων σχέσεων Ρωσίας και Γεωργίας).
Αρμενία, ως σημείο διέλευσης μπορεί να λάβει προστιθέμενη αξία, αυξάνοντας την ευημερία της από τη διακίνηση αγαθών μέσω της επικράτειάς της.
Η μόνη ευκαιρία να ξεπεράσουμε τη ζώνη σύγκρουσης είναι να αναζητήσουμε έργα υποδομής που θα είναι αμοιβαία επωφελή και ταυτόχρονα θα συνδέσουν την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, έτσι ώστε καμία πλευρά να μην μπορεί να βλάψει αυτήν τη διαδικασία, διότι θα είναι αναποτελεσματική για αυτήν. Ο διάδρομος είναι ένα από τα πιθανά έργα υποδομής που μπορεί να κάνει αυτό πραγματικότητα.
Είναι σημαντικό ότι, σύμφωνα με τη συμφωνία, η Ρωσία είναι αυτή που θα είναι ο εγγυητής της ασφάλειας αυτού του διαδρόμου. Είναι, δηλαδή, ωφέλιμο όχι μόνο από την πλευρά της Τουρκίας, την οποία φοβούνται πολλοί, αλλά και από την πλευρά της Ρωσίας. Η Μόσχα θα ενδιαφέρεται για αυτόν τον διάδρομο. Επιπλέον, θα είναι σίγουρα επωφελές από την άποψη των ίδιων των μερών: οι επικοινωνίες θα αρχίσουν να εμφανίζονται και μόνο μέσω αυτών θα είναι δυνατό να ξεπεραστούν οι συγκρούσεις. Εάν δεν υπάρχουν αυτές οι επικοινωνίες, τότε οι επόμενες γενιές δύσκολα θα μπορέσουν να δημιουργήσουν αυτές τις επικοινωνίες, δεδομένης της αρνητικότητας η μία της άλλης τόσο στην Αρμενία όσο και στο Αζερμπαϊτζάν.
Η πιθανή εξομάλυνση των σχέσεων Αρμενίας και Τουρκίας δεν αποτελεί κίνδυνο, αλλά είναι μια δυνατότητα ανάπτυξης και ενίσχυσης της επικοινωνίας στην περιοχή.
Ο ρόλος της Δύσης
Η Δύση πάντα προσπαθούσε να εξαπλώσει τη δική της επιρροή στην Ανατολική Ευρώπη, τον Νότιο Καύκασο και την Κεντρική Ασία. Ωστόσο, η Ρωσία δηλώνει ότι διασφαλίζει την ασφάλειά της. Αυτό μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους: με τη βοήθεια της «ήπιας δύναμης» και με τη βοήθεια της σκληρής ισχύος. Η Ρωσία είναι παγκόσμια δύναμη και είναι υπεύθυνη για την ασφάλεια τόσο στις γειτονικές περιοχές όσο και στην παγκόσμια πολιτική.
Η Ρωσία δεν μπορεί να αποκλειστεί ποτέ. Ανεξάρτητα από το πώς η Δύση προσπαθεί να αποκλείσει τη Ρωσία, αποκλείεται τον εαυτό του από την παγκόσμια πολιτική, διότι η Ρωσία, η Κίνα, η Τουρκία, οι αραβικές χώρες σχηματίζουν συλλογικά τη μελλοντική παγκόσμια τάξη.
Γιατί να είναι θετική η Δύση για την επίλυση προβλημάτων στον Νότιο Καύκασο; Σε καμία περίπτωση. Για ποιο λόγο πρέπει να είναι αμερόληπτες; Δεν θα είναι. Για ποιο λόγο θα πρέπει να ενδιαφέρονται για την ειρήνη; Δεν θα ενδιαφέρονται για την ειρήνη. Στην πραγματικότητα, οι ίδιες οι χώρες της περιοχής, καθώς και η Ρωσία, ενδιαφέρονται για την ειρήνη στον Νότιο Καύκασο, επειδή ο Νότιος Καύκασος βρίσκεται σε άμεση επαφή με τον Βόρειο Καύκασο.
Η Ρωσία στην παγκόσμια πολιτική εφαρμόζει την εξωτερική πολιτική ιδεολογία της ειρήνης και της ασφάλειας. Και όσον αφορά τον Νότιο Καύκασο, αυτό είναι θεμελιωδώς σημαντικό για αυτήν. Ως εκ τούτου, στις συνεχιζόμενες πολύπλοκες διαδικασίες, η Μόσχα είναι εγγυητής και ενδιαφερόμενο μέρος για την υλοποίηση αυτής της ειρήνης.
Συριακή διατύπωση
Η Ρωσία και η Τουρκία συγκρούστηκαν ιστορικά στον Καύκασο, αλλά σήμερα προσπαθούν να εφαρμόσουν μια φόρμουλα παρόμοια με τη συριακή φόρμουλα. Αυτό δεν είναι κακό, διότι στον Νότιο Καύκασο, τη Ρωσία, καθώς και το Ιράν και την Τουρκία, ενδιαφέρονται για εξωτερικούς παράγοντες στον κόσμο, επειδή είναι γείτονες. Καθισμένοι στο ίδιο τραπέζι, μπορούν όλοι μαζί να λύσουν πολλά ζητήματα. Το ίδιο ισχύει και για τη Γεωργία, η οποία δεν έχει ακόμη συμμετάσχει στη μορφή «3 + 3». Αλλά αυτό θα έλυνε πολλά ζητήματα, επειδή στην περιοχή ζουν η Γεωργία, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν αντίστοιχα, και είναι απαραίτητο να βρούνε “κοινό έδαφος”. Η Μόσχα στην προκειμένη περίπτωση απλώς βοηθά στην εξεύρεση αυτού του κοινού εδάφους- των σημείων επαφής.
.
