Ο ειδικός διεθνούς δικαίου, δικηγόρος Αρά Γαζαριάν μίλησε στο Sputnik Armenia για την πιθανή ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν. Θα υποφέρει η διαδικασία αναγνώρισης του Αρτσάχ από την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης;
Η αναγνώριση των συνόρων του Αζερμπαϊτζάν από τη συνθήκη ειρήνης θεωρητικά δεν αποκλείει τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Αρτσάχ, η αναγνώριση της ανεξαρτησίας παραμένει, η οποία είναι ήδη πολιτικό και όχι νομικό ζήτημα. Σε συνομιλία με το Sputnik Αρμενία, μιλώντας για την πιθανή ειρηνευτική συμφωνία που θα υπογραφεί μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, ο δικηγόρος Αρά Γαζαριάν εξέφρασε μια τέτοια άποψη.
Ο Γαζαριάν σημείωσε ότι εάν η εδαφική ακεραιότητα και η διακήρυξη ανεξαρτησίας αποκλείονταν θεωρητικά μεταξύ τους, η δικαστική πράξη του διεθνούς δικαστηρίου στην περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου δεν θα μπορούσε να είναι. Αν όμως το 2010 το Διεθνές Δικαστήριο για το Κοσσυφοπέδιο δήλωσε ότι η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας δεν απαγορεύεται από κανέναν διεθνή κανόνα, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί κατ’ αρχήν, αναγνωρίζοντας την εδαφική του ακεραιότητα. Τα υπόλοιπα είναι ήδη ζητήματα της πολιτικής διαδικασίας.
«Το 1991, το Καραμπάχ κήρυξε νόμιμα την ανεξαρτησία, για την οποία κέρδισε έναν πόλεμο. Τώρα αυτό το βήμα εξακολουθεί να ισχύει – κανένα διεθνές δικαστήριο ή ακόμη και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν το έχει απορρίψει, επειδή η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας έγινε νόμιμα, όχι με τη βία. Υπήρξαν περιπτώσεις που έγινε με τη βία, δεν το δέχθηκε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. «Για παράδειγμα, στην περίπτωση της Γιουγκοσλαβίας, η Δημοκρατία της Σερβίας κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Βοσνία για λίγο, αλλά το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν την αποδέχτηκε επειδή συνοδεύτηκε από βία, δηλαδή στο πλαίσιο εχθροπραξιών», είπε ο δικηγόρος.
Ο Γαζαριάν πρόσθεσε ότι πρόκειται για δύο αρχές του διεθνούς δικαίου που λειτουργούν παράλληλα: το ένα είναι η εδαφική ακεραιότητα, το άλλο είναι το δικαίωμα στην ανεξαρτησία οποιουδήποτε εδαφικού τμήματος ή κοινότητας. Τα υπόλοιπα είναι το θέμα της αναγνώρισης και η αναγνώριση είναι πολιτική και όχι νομική διαδικασία.
Στο ερώτημα εάν η αναγνώριση της εδαφικής ακεραιότητας του Αζερμπαϊτζάν θα επιτρέψει σε αυτή τη χώρα να προωθήσει τη αγωγή των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά της Αρμενίας, ο Γαζαριάν απάντησε ότι προς το παρόν είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους η αγωγή παραπέμπεται σε διεθνές δικαστήριο, μόνο τότε θα είναι δυνατό να το σχολιάσετε.
Ο Γαζαριάν σημείωσε ότι η προώθηση της διαδικασίας της ειρηνευτικής συνθήκης και της συμφωνίας για την αναγνώριση των συνόρων είναι η μόνη επιλογή από τη Δημοκρατία της Αρμενίας, διότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πρέπει να υπογραφεί μια συμφωνία και να δημιουργηθούν διπλωματικές σχέσεις.
«Η Αρμενία το φιλοδοξεί και το Αζερμπαϊτζάν κάνει ελιγμούς. Εξακολουθεί να προτείνει το status quo, επειδή είναι ένα αβέβαιο καθεστώς εκτός του πλαισίου της νομιμότητας, βάσει του οποίου είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί εδαφική επέκταση, να δημιουργηθούν θύλακες, όχι μόνο φυσικοί, αλλά και νομικοί θύλακες, όπως π.χ. με τον Κόλπο. Υπό αυτή την έννοια, το status quo είναι επωφελές για το Αζερμπαϊτζάν, αλλά είναι αδύνατο να διατηρείται συνεχώς το status quo».
Υπενθυμίζεται ότι στις 14 Φεβρουαρίου, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ μίλησε ξανά για την ανάγκη ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν και σημείωσε ότι θα πρέπει να υπογραφεί βάσει διεθνών κανόνων δικαίου, με την επιφύλαξη αμοιβαίας αναγνώρισης εδαφικών ακεραιότητων.
