ΚοινωνίαΚορυφαία

Η νέα γεωπολιτική πραγματικότητα του Νότιου Καυκάσου με τα μάτια των αναλυτών

Ο πρόσφατος πόλεμος στο Καραμπάχ έχει αλλάξει σημαντικά το γεωπολιτικό τοπίο του Νότιου Καυκάσου. Κατά τη γνώμη των αναλυτών, απίθανο είναι να υπάρξει μια άμεση σύγκρουση μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας, καθώς, τα κόμματα είναι σε θέση να επιλύσουν τις διαφορές μεταξύ τους.

Στην περίπτωση της Τουρκίας, σύμφωνα με τον Μαρκεντόνοφ, η Ρωσία αντιμετωπίζει ένα δίλημμα. “Αφενός, η Μόσχα θεωρεί την Άγκυρα προβληματικό εταίρο στη Δύση, ειδικά στο στρατόπεδο του ΝΑΤΟ, οι ενέργειες της οποίας δεν συμπίπτουν πάντα με τα συμφέροντα των ΗΠΑ, αφετέρου, η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν είναι απαραίτητα φιλορωσική και προς το συμφέρον της Μόσχας. Ο αναλυτής τονίζει ότι οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας δεν περιορίζονται στον Καύκασο.

Η Μόσχα προτιμά να διατηρήσει επιλεκτική συνεργασία με την Άγκυρα. Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η Ρωσία αποφάσισε να διατηρήσει την ισορροπία μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, σε αντίθεση με την Τουρκία.

Σύμφωνα με τον Νίγκαρ Γκόκσελ, διευθυντή της Διεθνούς Ομάδας Κρίσεων της Τουρκίας, η Τουρκία λαμβάνει υπόψη την επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή, και δεν πιστεύει ότι η ενεργή συμμετοχή της τουρκικής πλευράς στον πρόσφατο πόλεμο στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ είχε ιδεολογικούς ή εθνοτικούς λόγους. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Άγκυρα καθοδηγείται από τα δικά της συμφέροντα. Εδώ και πολύ καιρό ενδιαφέρεται για το άνοιγμα των συγκοινωνιών μέσω της Αρμενίας προς τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν και την Κεντρική Ασία. Η πολιτική «μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες, συμπεριλαμβανομένης της Αρμενίας», που υιοθέτησε η κυβέρνηση του Ερντογάν τα προηγούμενα χρόνια είχε αποτύχει, οπότε η Τουρκία αποφάσισε ότι θα ήταν αδύνατο να ανοίξει τους δρόμους χωρίς να επιστρέψει στο Αζερμπαϊτζάν επτά περιοχές γύρω από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τον ίδιο, υποστηρίζοντας το Αζερμπαϊτζάν, ο Ερντογάν επιδιώκει εγχώριους πολιτικούς στόχους,  δείχνοντας παράλληλα στους συμμάχους του το επίπεδο χρησιμότητας της συνεργασίας με την Τουρκία.

Όσον αφορά την αρμενοτουρκική «φιλία», ο Γκόκσελ πιστεύει ότι το κλείσιμο των συνόρων με την Αρμενία από την Τουρκία εξαρτάται από τη δέσμευση της Άγκυρας στο Αζερμπαϊτζάν, αλλά τώρα που το ζήτημα των επτά περιοχών έχει επιλυθεί και δεν περιλαμβάνεται πλέον στην ημερήσια διάταξη, η Άγκυρα μπορεί να ενδιαφέρεται για συνεργασία, αλλά δεδομένης της ευθραυστότητας της κατάστασης.

Ο άλλος τούρκος αναλυτής Ελντάρ Μαμμάτοφ μίλησε για το ρόλο του Ιράν στην περιοχή, τονίζοντας ότι πριν από τον τελευταίο πόλεμο, το status quo ήταν ωφέλιμο για το Ιράν. Όταν επτά περιοχές του Ναγκόρνο-Καραμπάχ ήταν υπο τον έλεγχο της Αρμενίας το Μπακού εξαρτιόταν από την Τεχεράνη σχετικά με τη χερσαία του σύνδεση με τον Νακίτσεβαν και την Τουρκία. Σύμφωνα με τον αναλυτή, το Ιράν δεν διεκδικεί κυρίαρχο ρόλο στον Νότιο Καύκασο, αλλά ανησυχεί για τη μείωση της επιρροής – τη δραστηριότητα άλλων παικτών στην περιοχή, ιδίως της Τουρκίας και του Ισραήλ. Σε περίπτωση εάν συνεχίσουν να αυξάνονται οι εντάσεις, κατά τη γνώμη του Μαμμάτοφ το Ιράν να ακολουθήσει μια σαφέστερη πολιτική προς υποστήριξη της Αρμενίας για την αποκατάσταση της ισορροπίας δυνάμεων στον Νότιο Καύκασο. Το Ιράν ενδιαφέρεται για την ασφάλεια των βόρειων συνόρων του, για την εξουδετέρωση του εθνικισμού του Αζερμπαϊτζάν στο βόρειο τμήμα της χώρας, καθώς και για τον παράγοντα του Ισραήλ και της Τουρκίας, ιδίως για τον παράγοντα των σουνιτών τζιχαντιστών που έχουν μετακομίσει στην περιοχή, τον οποίο η Τεχεράνη θεωρεί ως απειλή.

Ταυτόχρονα οι αναλυτές σημειώνουν ότι έχει μειωθεί ο ρόλος των ΕΕ-ΗΠΑ στον Νότιο Καύκασο τα τελευταία χρόνια.

Εμφάνιση περισσότερων
Back to top button