Ο Πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν έστειλε μήνυμα στους συμμετέχοντες στο επιστημονικό συνέδριο «Συνθήκη των Σεβρών και το Αρμενικό ζήτημα» αφιερωμένο στην 100η επέτειο της Συνθήκης των Σεβρών, που πραγματοποιήθηκε στο Ερεβάν.
«Αγαπητοί συμπατριώτες,
Χαιρετίζω όλους τους συμμετέχοντες στο συνέδριο αφιερωμένο στην 100ή επέτειο της υπογραφής της Συνθήκης των Σεβρών. Εκφράζω τη βαθιά μου ευγνωμοσύνη για την πρωτοβουλία αυτού του σημαντικού γεγονότος.
Η Συνθήκη των Σεβρών είναι ιστορικό γεγονός, κατέχει σημαντική θέση στη σύγχρονη ιστορία του Αρμενικού λαού.
Πρώτον, η Συνθήκη των Σεβρών έχει συναφθεί με βάση μια από τις πιο δραματικές σελίδες της ανθρώπινης ιστορίας – του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, δύο χρόνια μετά την ολοκλήρωσή της. Η Συνθήκη εισήγαγε νέες αρχές και αξίες, καθιέρωσε όχι μόνο ειρήνη, αλλά και τη δικαιοσύνη στο Μέτωπο Ασίας. Η Συνθήκη συντάχθηκε με βάση τις πιο προηγμένες ιδέες της εποχής. Επιπλέον, χορηγώντας το δικαίωμα στη δημιουργία εθνικών κρατών σε ιστορικά εδάφη, δημιούργησε ευνοϊκές συνθήκες για τη συνύπαρξη μουσουλμανικών και χριστιανικών λαών στην περιοχή, την ειρηνική συνύπαρξη και διατήρηση και περαιτέρω ανάπτυξη της πολιτιστικής πολυμορφίας της περιοχής. Η Δημοκρατία της Αρμενίας αναγνωρίστηκε ως πλήρες μέλος των διεθνών σχέσεων και ισότιμο αντικείμενο του διεθνούς δικαίου στο πλαίσιο της συνθήκης.
Δεύτερον, η Συνθήκη του Σέρβων είναι αυτό το διεθνές έγγραφο το οποίο αναγνώρισε και κατοχύρωσε την ανεξαρτησία της Αρμενίας. Η Δημοκρατία της Αρμενίας ενήργησε ως ισότιμο μέρος αυτού του εγγράφου. Αιώνες μετά την απώλεια της ανεξαρτησίας, οι Αρμενικές αρχές για πρώτη φορά με τις μεγάλες δυνάμεις του κόσμου υπέγραψαν αυτή τη διεθνή συνθήκη. Η Δημοκρατία της Αρμενίας αναγνωρίστηκε ως πλήρες μέλος των διεθνών σχέσεων, ισότιμο αντικείμενο του διεθνούς δικαίου, εντός των ορίων που καθορίζονται στη Συνθήκη. Ως συμβαλλόμενο μέρος της συνθήκης, αναγνωρίστηκε και η συμβολή της Αρμενίας και του αρμενικού λαού στον αγώνα για την ειρήνη – στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τρίτων η Συνθήκη των Σεβρών με το 89ο άρθρο του δήλωσε ξεκάθαρα και εδραίωσε την αναμφισβήτητη ιστορική σύνδεση του αρμενικού λαού με τα Αρμενικά Υψίπεδα, όπου γεννήθηκε ο αρμενικός λαός, έζησε χιλιετίες, δημιούργησε το κράτος και τον πολιτισμό του αρμενικού λαού. Παρά το γεγονός, ότι η Συνθήκη των Σεβρών έτσι και δεν εφαρμόστηκε, εξακολουθεί να υπάρχει ως ιστορικό γεγονός. Είναι καθήκον μας να τη θυμόμαστε, να συνειδητοποιήσουμε και να διατηρήσουμε το νόημά της.
Και τέλος, η Συνθήκη των Σερβ’ων υπογράφηκε την περίοδο που ακολούθησε τα χρόνια της Αρμενικής Γενοκτονίας, όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία προσπαθούσε να επιλύσει το «Αρμενικό ζήτημα» με την εξόντωση του Αρμενικού λαού.
Ο αρμενικός λαός υπέφερε τον πιο σκληρό και απάνθρωπο πόνο. Οι απώλειες που υπέστη ήταν τεράστιες. Εν τω μεταξύ, η Συνθήκη των Σερβών άνοιξε το δρόμο για τις συνέπειες της γενοκτονίας. Το «αρμενικό ζήτημα» επιλύθηκε δίκαια στο ιστορικό λίκνο του αρμενικού λαού μέσω της δημιουργίας ενός ανεξάρτητου κράτους. Αποκαταστάθηκε η ιστορική δικαιοσύνη. Δημιουργήθηκαν ευνοϊκές συνθήκες για την αποκατάσταση του οικονομικού και δημογραφικού δυναμικού των ανθρώπων μας, της φυσιολογικής τους εξέλιξης: της προόδου. Αν και η Συνθήκη των Σερβών δεν εφαρμόστηκε, αλλά εξακολουθεί να αποτελεί ιστορικό γεγονός που αντικατοπτρίζει την πορεία μας προς την αποκατάσταση ενός ανεξάρτητου κράτους. Είναι καθήκον μας να το θυμόμαστε, να το συνειδητοποιούμε και να ακολουθούμε τις συμβουλή του».
